O nazywaniu Pterophyllum

Tematy ogólne

Moderatorzy: seba*1*, Alutka

teo
entuzjasta
entuzjasta
Posty: 382
Rejestracja: 03 lut 2005, 09:09
Imie i Nazwisko: Tadeusz P.
Miejsce zamieszkania/miasto/: Brzesko

O nazywaniu Pterophyllum

Post autor: teo » 07 sie 2014, 13:19

Będzie siłą rzeczy długo.
Dr Sven Kullander sklasyfikował trzy odrębne gatunki rodzaju Pterophyllum czyli: Pterophyllum altum Pellegrin, 1903; Pterophyllum scalare Lichtenstein, 1823; Pterophyllum leopoldi Gosse 1963. Określenie który gatunek hodujemy w naszych akwariach jest trudne a czasami niemożliwe ze względu na nieprzystającą do rzeczywistości nomenklaturę łacińską. Wynika to miom zdaniem z wielkiego podobieństwa gatunków i przede wszystkim zbyt pojemnego w odmiany i formy gatunku Pterophyllum scalare. Wystarczy popatrzeć na mapę i obszar, który zamieszkuje ten gatunek oraz przeanalizować obserwacje akwarystów żeby stwierdzić, że różnią się one czasami dość znacznie: wielkością , kształtem, ubarwieniem a czasami zachowaniem. Wielu akwarystów sugeruje, że należy w nim wyodrębić kilka kolejnych gatunków. Jak widac i czuć zmiany w systematyce są konieczne. Ponieważ uporządkowaniem rodzaju Pterophyllum muszą zająć się naukowcy, nam pozostaje czekać na efekty ich pracy. Możemy natomiast wybrnąć z niewygodnej sytuacji i wyprzedzić nieco czas przez nadanie bardziej uniwersalnego nazewnictwa Polskiego.

Słusznie Andrzej Sieniawski zaproponował powrót do Polskiej nazwy rodzajowej Żaglowce (Pterophyllum) i stąd w Jego opracowaniach mamy: Żaglowca wysokiego (Pterophyllum altum), Żaglowca skalara (Pterophyllum scalare) i Żaglowca Leopolda (Pterophyllum leopoldi). Oprócz tego nadal dość mocno funkcjonuje w śród akwarystów Skalar jako uniwersalna nazwa każdej rybki podobnej do Pterophyllum oraz „wynalazek” ostatnich lat Altum (Pterophyllum altum). Równoczesne istnienie w żargonie akwarystów Żaglowca, Altuma i Skalara wprowadza zamieszanie i niejednokrotnie prowadzi internetowych dyskutantów na manowce a nieżadko doświadczonych akwarystów do zgoła fałszywych wniosków. Gwoździem do trumny z nazywaniem Pterophyllum jest radosna twórczość nazwewnicza w handlu z jej prubami spolszczania błędnych nazw angielskich i niemieckich.

Zanim zaproponuję modyfikację Polskiego nazewnictwa, muszę wyjaśnić ważny fakt. Pierwsze Pterophyllum sprowadzane z Brazylii do Europie pochodziły głównie z okolic Manus w Brazyli. Na tym obszarze występują co najmniej dwa gatunki Pterophyllum (P. scalare i P. leopoldi) plus liczne lokalne formy. Różnice miedzy nimi nie były znane pierwszym hodowcą. Ze względu na chów wsobny, poszczególne linie hodowlane były ze sobą mieszane i tak powstała hybryda czyli Skalar, błędnie określana P. scalare. Zmiany morfometryczne wywołane hybrydyzacją oraz chowem w akwarium (odmiennych warunkach niż w naturze) spowodowały trudności i duże zamieszania w XIX i XX wieku ze systematyką tego rodzaju. Obserwujemy to również współcześnie na kolejnych generacjach naszych dzikusów (częściowy zanik charakterystycznego ubarwieni, skrócenie płetw, zmiana kształtu ciała a szczególnie głowy itp.). I tak przetrwała do naszych czasów w licznych odmianach barwnych hybryda nazywana Skalarem, która nie jest Pterophyllum scalare. Żeby było jeszcze większe zamieszanie w Internecie jest dużo informacji o udanych próbach tworzenia kolejnych mieszańców Skalara (czyli hybrydy) z dzikusami.

Po powyższym uzasadnieniu proponuję, nazwać wszystkie dzikie gatunki Żaglowcami a powszechnie hodowaną hybrydę Skalarem, czyli:
1. Żaglowiec Altum lub krótko Altum to Pterophyllum altum Pellegrin, 1903;
2. Żaglowiec skalar to Pterophyllum scalare Lichtenstein, 1823;
3. Żaglowiec Leopolda to Pterophyllum leopoldi Gosse 1963;
4. Skalar z jego licznymi odmianami i formami barwnymi to Pterophyllum sp.
Reszta pozostanie jak do tej pory czyli do „czystych” Żaglowców będzie można dodać nazwę miejscowości z których pochodzą np.: Żaglowiec Altum Atabapo F0 (Pterophyllum f. altum Atabapo); powszechnie hodowany czerwono - głowy „Manakapuru” (Pterophyllum sp. Manacapuru) będzie Żaglowcem Manakapuru; Żaglowiec Santa Izabel F2 (Pterophyllum sp. Santa Izabel) itd. Z kolei Pterophyllum z grupy „Altum Peru”: (Pterophyllum sp. Peru) Żaglowiec Peru; osobniki pochodzące z Surinamu (Pterophyllum sp. Surinam) Żaglowiec Surinam z odpowiednimi dopiskami F0, F1, Fx.
Natomiast krzyżówki ryb pochodzących z dzikich linii Żaglowców ze Skalarami, których wygląd będzie łudząco przypominał te pierwsze będą nazwane odpowiednio: Skalar Peru, Skalar Manakapuru, Skalar Santa Izabel itd.
Z kolei Skalar (Pterophyllum sp.) z jego licznymi odmianami i formami barwnymi będą nazwane: Skalar czarny, Skalar dymny, Skalar niebieski, Skalar koi itd. Ponieważ czystych linii takich ryb jest bardzo niewiele oraz ze względu na specyfikę genetyczną Skalara, czasami muszą być tworzone nazwy trój lub czterowyrazowe np.: Skalar koi niebieski, Skalar perłowy złoto marmurkowy itp. Tak długie nazwy wynikają z niuansów genetycznych Skalarów ale to już bul głowy pasjonatów genetyki.

Czyli jak widzicie nazwa Żaglowce zostanie zachowana a Skalarek (po 100 latach) znajdzie poczesne miejsce, które mu się zasłużenie należy. Zaawansowani będą się mogli „wyżywać” na Żaglowcach FFF a przeciętny akwarysta będą miał nadal swojego ukochanego Skalarka.

teo
entuzjasta
entuzjasta
Posty: 382
Rejestracja: 03 lut 2005, 09:09
Imie i Nazwisko: Tadeusz P.
Miejsce zamieszkania/miasto/: Brzesko

Re: O nazywaniu Pterophyllum

Post autor: teo » 23 sie 2014, 17:41

Tym razem o nazywaniu ale w odniesieniu do ogólnego pokroju Skalarka.
Coraz częściej pojawiają się w handlu i na wystawach Skalary o dłuższych płetwach. Trzeba zwrócić uwagę na różnice w kształcie i rozmiarach tych płetw.
1. Skalar normalnopłetwy. Niektórzy podróżnicy zwracają uwagę na różnicę w wysokości (długości ?) płetwy grzbietowej i odbytowej w stosunku do wysokości ciała u różnych dzikich odmian Żaglowca skalara. Sieniawski w swoich opracowaniach, również pisze o tym ale w odniesieniu do Skalarów odmiany klasycznej srebrnej w czarne pasy, używa określeń lekka i ciężka budowa. Różnice w wysokości tych płetw nie są duże i raczej decydują o ogólnym wrażeniu obserwatora związanym ze sylwetką Skalara, lekką lubi ciężką. Wrażenia te są mniej widoczne wraz z dorastaniem i starzeniem się rybek. Harmonijny wygląd ma Skalar, u którego wysokości (długości ?) płetwy grzbietowej i odbytowej oraz ciała jest zbliżony do stosunku 1:1:1. Przy czym należy dążyć by płetwa grzbietowa i odbytowa miały jak najbardziej zbliżony kształt i wysokość (długość).
2. Skalar szerokopłetwy. Charakteryzuje się zwiększoną liczbą promieni w płetwie grzbietowej. Widać jak niektóre promienie rozwidlają się. Cecha ta jest obserwowana od niedawna w niektórych liniach hodowlanych Skalara pinoja, uzyskanego na Filipinach.
3. Skalar wysokopłetwy lub długopłetwy. Ma wyraźnie długie, proste i stosunkowo wąskie płetwy grzbietową i odbytową. Cecha ta występuje u wielu odmian barwnych, które posiadają pojedynczy gen determinujący ten fenotyp. Gdy krzyżujemy normalnopłetwego i długopłetwego Skalara cecha wysokopłetwa pojawia się u części potomstwa. Natomiast płetwa ogonowa jest prosta nie zwisa i może mieć kilka form: wąska długa, krótka szeroka lub szeroka widlasta.
4. Skalar weloniasty. Jest równie popularny jak poprzedni i ma bardzo wysokie (długie) wszystkie płetwy, często z wieloma wyrostkami, nitkami. Ponadto płetwa grzbietowa i odbytowa cechuje się dużą szerokością i łukowatym wygięciem (nie mylić ze złamaniem lub skrzywieniem, które jest wadą). Płetwa ogonowa jest długa i szeroka oraz wyraźnie zwisa. Gdy skrzyżujemy dwa Skalary wysokopłetwe to jest bardzo prawdopodobne, że otrzymamy ¼ normalnopłetwych, ¼ wysokopłetwych i 2/4 weloniastych. U Skalara weloniastego geny się kumulują co w efekcie daje długie i powłóczyste zwisające płetwy.
5. Różne szerokości płetwy ogonowej. Jest to długość łuku jaki można wykreślić pomiędzy pierwszym i ostatnim promieniem w płetwie ogonowej (posiadają one charakterystyczne przedłużeniamia). Niektóre odmiany kształtem zbliżone do Skalara Leopolda mają mniejszą rozpiętość tej płetwy.
6. Płetwa ogonowa Skalara wysokopłetwego. Może ona mieć mocno przedłużone, pierwszy i ostatni promień – wtedy można go nazwać Skalar wysokopłetwy widlak (mój faworyt).
7. Płetwa ogonowa Skalara weloniastego. Może mieć wiele nitkowatych wyrostków na krawędzi płetwy ogonowej, która wyraźnie zwisa.
8. Płetwa ogonowa Skalara wysokopłetwego. Ma na krawędzi płetwy wcięcia i nitki ale nie tak długie jak u widlaka.
9. Płetwa ogonowa Skalara weloniastego. Jest szeroka i bardzo długa, zwisa. Ma wiele wcięć i nitek.
Pozostają jeszcze płetwy piersiowe, które są odpowiednio długie w porównaniu z wysokością (długością) płetwy odbytowej. Trafiają się egzemplarze z wieloma rozwidleniami tej płetwy.
Napisałem to by zwrócić większa uwagę na długość i kształt płetw, które znacznie się różnią a nie jest to dostrzegane przez ogół.
Załączniki
Żaglowiec - szerokopłetwy, długopłetwy, weloniasty.jpg
Żaglowiec - szerokopłetwy, długopłetwy, weloniasty.jpg (35.75 KiB) Przejrzano 4518 razy

Odpowiedz

Wróć do „ŻAGLOWCE”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości